De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem van het lichaam de schildklier aanvalt en beschadigt. Dit kan leiden tot een ontsteking van de schildklier en uiteindelijk tot een trage schildklier (hypothyreoïdie). De ziekte is vernoemd naar de Japanse arts Hakaru Hashimoto, die het in 1912 voor het eerst beschreef.
Bij de ziekte van Hashimoto herkent het immuunsysteem van het lichaam de schildklier als een “lichaamsvreemde stof” en produceert het antilichamen tegen de schildklier. Deze antilichamen beschadigen de schildklier en verminderen de productie van schildklierhormonen.
De ziekte van Hashimoto komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en kan op elke leeftijd optreden. De oorzaken van de ziekte zijn niet volledig bekend, maar het lijkt een combinatie te zijn van genetische en omgevingsfactoren die de ziekte triggeren. Een aantal van deze triggers zijn stress, virussen, infectie, roken en drugs gebruik.
Symptomen
De symptomen van de ziekte van Hashimoto zijn vermoeidheid, gewichtstoename, droge huid, haaruitval, constipatie, geheugenproblemen, depressie en spierzwakte. Als de aandoening onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstigere symptomen, zoals een vergrote schildklier (struma), stemmingsstoornissen, geheugenproblemen, onvruchtbaarheid en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
De vijf fases
Er worden meestal vijf fases van de ziekte van Hashimoto onderscheiden, afhankelijk van de ernst van de ontsteking en schade aan de schildklier:
- Aanleg: Je hebt genetische aanleg voor de ziekte doordat bijvoorbeeld jouw vader, moeder of opa/oma ook de ziekte van Hashimoto heeft, op dit moment maakt jouw lichaam nog geen antistoffen tegen de schildklier aan.
- Asymptomatische fase: In deze fase is er sprake van auto-immuunreactie tegen de schildklier, maar zijn er geen symptomen of afwijkingen in de bloedwaarden.
- Subklinische hypothyreoïdie: In deze fase produceert de schildklier nog voldoende hormonen, maar zijn de TSH-waarden (thyreoïdstimulerend hormoon) verhoogd, wat wijst op een verminderde schildklierfunctie. Patiënten hebben vaak nog geen symptomen.
- Symptomatische hypothyreoïdie: In deze fase produceert de schildklier onvoldoende hormonen en hebben patiënten last van symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename, koude intolerantie en een droge huid.
- Late fase: In deze fase kan de schade aan de schildklier zo groot zijn dat de schildklier niet meer in staat is om voldoende hormonen te produceren, zelfs niet met medicatie. In dit geval hebben patiënten levenslange behandeling met schildklierhormoon medicatie nodig.
Maar let op! Niet alle patiënten doorlopen alle fases van de ziekte en de progressie van de ziekte kan variëren van persoon tot persoon. Indien je wordt gediagnosticeerd in fase 2 of 3, is schildkliermedicatie nog niet nodig, en is het soms mogelijk om met alleen aanpassingen in dieet en levensstijl de ziekte weer in remissie te brengen. Remissie betekent dat de symptomen van een ziekte tijdelijk of permanent verdwijnen of verminderen. Dit kan spontaan gebeuren of als gevolg van behandeling. Het betekent echter niet dat de ziekte genezen is.
Behandeling van de ziekte van Hashimoto
De behandeling van de ziekte van Hashimoto in de reguliere zorg bestaat meestal uit het innemen van schildkliermedicatie om zo het tekort aan schildklierhormonen in het lichaam aan te vullen en om de schildklierfunctie te normaliseren. Regelmatige controles van de schildklierfunctie zijn ook nodig om de dosis van de medicatie aan te passen indien nodig.
Conclusie
De meeste mensen bevinden zich tijdens de diagnose al in fase 4, en starten dan met schildkliermedicatie. Niet elke Hashimotopatiënt doorloopt alle fases, en vele blijven hangen in fase 4.